این مقاله کوتاه مربوط به تسمه های V شکل است . در این مطلب درباره جنبه های ساختاری تسمه های V شکل ، انواع این نوع تسمه ها و مزایا و معایب آنهاصحبت خواهیم کرد.

اجازه بدهید با این سوال آغاز کنیم . چگونه نیروی چرخشی را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کنیم ؟
راههای متعددی برای این انتقال وجود دارد و یکی از این راهها مطمئناً استفاده از تسمه های V شکل است. یکی از ساده ترین تعریف ها برای تسمه این است که دو عدد چرخ جداگانه را تصور کنیم که یک ریسمان (رشته) به دور آنها چرخیده است و روی آنها حرکت میکند. این رشته یا ریسمان نقش منتقل کننده قدرت از چرخ اول به چرخ دوم را دارد. در سیستم واقعی تسمه های V شکل آن ریسمان تسمه V شکل است و آن چرخها ، پولی هستند .

مبنای انتقال قدرت توسط این تسمه ها اصطکاک است. قدرت از یک پولی به پولی دیگر به وسیله اصطکاک میان تسمه و پولی صورت می پذیرد. لاستیک استفاده شده در متریال اصلی تسمه این نقش حیاتی را ایفا میکند. این امر دقیقا شبیه اصطکاک میان تایر خودرو و سطح جاده است که باعث میگردد خودرو به حرکت درآید.
دلیل نامگذاری این تسمه شکل ظاهری سطح مقطع آن است که شبیه حرف V انگلیسی می باشد. بیایید نگاهی به جنبه های ساختاری این تسمه بیاندازیم . تسمه های V شکل از قسمتهای زیر تشکیل شده اند:

1-وایر (سیم) های فولادی: این وایرها بدون انتها هستند و هیچ گونه نقطه اتصالی در آنها وجود ندارد. آنها نیروی تقویتی و قدرت لازم برای انتقال گشتاور را برای تسمه فراهم میکنند.

2- ترکیبات لاستیک پایه : وایرها توسط ترکیبات لاستیک ویژه ای احاطه شده اند و شکل ظاهری تسمه را تشکیل می دهند. این ترکیب همچنین به عنوان جذب کننده شوک و لرزش در هنگام انتقال قدرت عمل میکنند.

3-پوشش (کاور) محافظ : پوشش محافظ اساسا یک لایه از پلاستیک است که باعث استقامت لاستیک تسمه در مقابل حرارت بالای ایجاد شده در اثر حرکت آن میشود.

تسمه های V شکل اساسا در پنج گونه (از A تا  E )کلاس بندی میشوند. این دسته بندی براساس اندازه سطح مقطع V شکل آنها و میزان قدرتی که باید منتقل کنند انجام می پذیرد . ابعاد قسمتهای مختلف تسمه در شکل زیر نشان داده شده است .

در اینجا توضیح مختصری در مورد ظرفیت انتقال قدرت هریک از کلاسهای تسمه (از A تا  E)آورده شده است. میزان انتقال قدرت دقیق هر تسمه براساس عوامل دیگری مانند زاویه تماس تسمه با پولی ، نسبت سرعت و... متغیر است :

کلاس A از 0.1 کیلووات تا 3 کیلووات

کلاس B از 0.5 کیلووات تا 6 کیلووات

کلاس C از 1کیلووات تا 12 کیلووات

کلاس D از 3 کیلووات تا 32 کیلووات

کلاس E از 5 کیلووات تا 50 کیلووات

عددهای فوق ظرفیت انتقال قدرت یک تسمه را نشان میدهد. در مواردی که نیاز به انتقال قدرت بیشتری وجود دارد تسمه میتواند به صورت دوبل و یا حتی بیشتر به کارگرفته شود تا نیروی گشتاور بیشتری جابجا شود.





چگونه یک تسمه V شکل را شناسایی کنیم ؟

برای مثال یک تسمه V شکل با مشخصات  C200 را در نظر میگیریم . C  نشانگر نوع کلاس بندی تسمه است و عدد 200  نشان دهنده طول اسمی داخلی تسمه است .

در این بخش بعضی از مزایا و معایب تسمه های V شکل را بیان میکنیم :

مزایا :

1- در مقایسه با دیگر گونه های تسمه، تسمه های V شکل گشتاور بالاتری را با عرض کمتر منتقل میکند و همچنین دچار تنش کمتری میشوند.

2- این تسمه ها در مکان هایی که تسمه سطح تماس بسیار کمی با پولی دارد هم قابل استفاده هستند.

3- این گونه تسمه ها در محدوده سرعتی 5 تا 30 متر بر ثانیه عملیاتی هستند.

معایب :

1- عیب این نوع تسمه ها این است که با توجه به کارکرد و حالت گُوِه(بخوانید gove) داشتن و افزایش خمیدگی و بادخور بودن آن کارایی 3درصدی کمتری نسبت به انواع تسمه های دیگر دارند.

2- جدا از مطلب فوق این تسمه در فشارهای بسیار زیاد دچار لغزش میشود و به راحتی  براثر لغزش برروی پولی ها دچار آسیب دیدگی میشود.